Wat is boslandbouw?
Boslandbouw is een beheersysteem voor landgebruik dat bomen, gewassen of vee integreert om duurzame en productieve landschappen te creëren. Het bevordert biodiversiteit, verbetert de bodemgezondheid en draagt bij aan klimaatbestendigheid. Boslandbouwpraktijken verschillen tussen het Globale Zuiden en Noorden, waarbij ze zich aanpassen aan regionale ecologische en sociaaleconomische omstandigheden.
Aangezien de potentiële positieve sociaaleconomische impact van boslandbouwprojecten in ontwikkelingslanden enorm is, ligt de focus op projecten in het Globale Zuiden. Enkele van de gebruikte systemen zijn agro-silvopastorale systemen, schaduwlandbouw en silvoarable landbouw.
In het Globale Noorden ondersteunen we twee soorten agroforestry: De aanplant van hagen, windbrekers en schaduwbeplantingen. Dit bestaat uit het planten van rijen bomen om gewassen en/of vee te beschermen tegen wind en bodemerosie en tegelijkertijd de biodiversiteit in het landschap te verbeteren! Of bosbouw, waarbij we waardevolle gewassen zoals truffels, paddenstoelen, kruiden en bessen verbouwen onder de schaduw van een bosdak. Andere systemen zijn alley cropping en oeverbuffers.
- Alley Cropping – Een praktijk waarbij gewassen tussen rijen bomen worden geteeld om de bodemvruchtbaarheid te verbeteren en erosie te verminderen.
- Agro-silvopastorale systemen – Het combineren van bomen, gewassen en vee om de productiviteit te verbeteren en tegelijkertijd het ecologische evenwicht te behouden.
- Biodiversiteitshotspots – Gebieden met uitzonderlijk hoge niveaus van soortendiversiteit, vaak gericht op natuurbeschermingsinspanningen binnen boslandbouwprojecten.
- Koolstofvastlegging – Het proces waarbij bomen en bodems atmosferisch kooldioxide absorberen en opslaan, wat de klimaatverandering helpt mitigeren.
- Ontbossing – Het op grote schaal kappen van bossen, vaak door landbouw, verstedelijking of houtkap, wat leidt tot verlies van habitat en verhoogde koolstofemissies.
- Ecosysteemdiensten – De voordelen die door natuurlijke ecosystemen worden geboden, zoals bestuiving, waterzuivering en klimaatregulatie.
- Bosbouw – Het verbouwen van waardevolle gewassen zoals truffels, paddenstoelen, kruiden en bessen onder de schaduw van een bosdak.
- Hagen, windbrekers en schaduwbeplantingen – Dit bestaat uit het planten van rijen bomen om gewassen en/of vee te beschermen tegen wind en bodemerosie (en tegelijkertijd de biodiversiteit in het landschap te verbeteren!).
- Inheemse boslandbouwsystemen – Traditionele landgebruikspraktijken ontwikkeld door inheemse gemeenschappen die bomen en landbouw op duurzame manieren integreren.
- Mycorrhizale associaties – Symbiotische relaties tussen schimmels en plantwortels die de opname van voedingsstoffen en de bodemgezondheid verbeteren.
- Riparische buffers – Boomaanplant langs waterwegen om nutriëntenafvoer te verminderen en aquatische ecosystemen te beschermen.
- Schaduwlandbouw – Het telen van gewassen zoals koffie en cacao onder het dak van inheemse of geplante bomen om de opbrengstkwaliteit en biodiversiteit te verbeteren.
- Silvoarable landbouw – Het telen van gewassen tussen wijd verspreide bomen om de bodemvruchtbaarheid te verbeteren en landdegradatie te voorkomen.
- Silvopasture – Een vorm van boslandbouw die bomen, grasland en vee integreert, wat meerdere ecosysteemvoordelen biedt.
- Bodemkoolstofopslag – Het vermogen van boslandbouwsystemen om koolstofvastlegging te verbeteren door de organische stof in de bodem te verhogen.
- Boomkruin – De bovenste laag van een bos gevormd door boomtakken en bladeren, die habitat biedt en de temperatuur reguleert.
- Bescherming van stroomgebieden – Het behoud van bossen om waterbronnen te beschermen, bodemerosie te voorkomen en de waterkwaliteit te handhaven.

Madagaskar
- Agro-silvopastorale systemen
- Bevorder duurzaam landgebruik
- Opleiden van boeren
- Ondersteun levensonderhoud met fruit-, noot- en schaduwbomen
- Verander de perceptie van bomen van houtskool naar langdurig inkomen


België
- Hagen in productieve en stedelijke landschappen
- Ondersteun biodiversiteit
- Voorkom erosie
- Voedsel- en nectarbron
- Verbeter landschappen en creëer windbarrières
- Zorg voor boomzaadproductie en lever organisch materiaal


Spanje
- Truffelproductieve plantages
- Behoud water
- Ondersteun de lokale economie
- Verbeter de bodemkwaliteit


De D.R. Congo
- Agro-silvopastorale systemen
- Ondersteun zelfredzaamheid
- Schaduwgewaslandbouw
- Verminder het gebruik van slash-and-burn
- Versterk vrouwen door werk in de landbouw


Argentinië
- Agro-silvopastorale systemen
- Inkomen voor de lokale bevolking
- Gemeenschappen versterken
- Voorkom ontbossing
- Herstel in de Yunga- en Chaco-regio's


Tanzania
- Agro-silvopastorale systemen
- Herbebos gebieden die beschadigd zijn door bosbranden
- Ondersteun biodiversiteit
- Betrek gemeenschappen
- Verbeter eco-toerisme
- Zorg voor watervoorziening
- Balans tussen herbebossing en ondersteuning van boslandbouw


Nederland
- Hagen in productieve en stedelijke landschappen
- Ondersteun biodiversiteit
- Voorkom erosie
- Voedsel- en nectarbron
- Verbeter landschappen en creëer windbarrières
- Zorg voor boomzaadproductie en lever organisch materiaal


Peru
- Diverse boslandbouwsystemen
- Regeneratieve toeleveringsketens
- Gemeenschapsgericht
- Versterk 36+ gezinnen in 8+ gemeenschappen

