Als we het hebben over het planten van bomen, zijn bedrijven en particulieren misschien geneigd om alleen aan koolstofvastlegging te denken. Hoewel koolstofvastlegging vaak wordt voorgesteld als het belangrijkste voordeel van bomen, zit er veel meer achter. Hieronder gaan we er dieper op in.
Biodiversiteit
Terwijl het belang van koolstofvastlegging door bomen niet over het hoofd mag worden gezien, is het tegengaan van biodiversiteitsverlies een andere belangrijke drijfveer voor het planten van bomen. Biodiversiteit – de verscheidenheid van al het leven op aarde – is van vitaal belang voor alle soorten. Zonder de huidige overvloed aan soorten zou het leven op aarde niet mogelijk zijn, althans niet voor de mens. Bossen herbergen miljarden soorten en vormen dus een hotspot voor biodiversiteit. Tropische bossen hebben verreweg de grootste biodiversiteit wat betreft het aantal soorten, en daarom zullen de reguliere media vaak naar tropische bossen verwijzen wanneer zij het over biodiversiteit hebben.
Luchtverontreiniging en grondstofschaarste
Het meest bekende probleem dat de aanzet geeft tot bosbescherming of herbebossingsprojecten is waarschijnlijk de luchtverontreiniging. Sinds de industriële revolutie is de luchtverontreiniging enorm toegenomen. De toename van de productie leidde ook tot meer bomen die werden gekapt. Deze oorzaak en gevolg creëerden een versterkende lus: hoe meer productie, hoe meer bomen er werden gekapt, en hoe meer bomen er werden gekapt, hoe vervuilder de lucht werd. Daar houdt het niet op. Door niet-duurzaam materiaalgebruik is ook grondstoffenschaarste een op handen zijnde bedreiging. Volgens recente berichten zijn koper en andere edele metalen nu al moeilijk te vinden. En zo gaat de cyclus door. Bovendien, waar het planten van bomen vaak wordt gezien als de enige oplossing om koolstof op te slaan en de lucht te reinigen, zijn algen en koralen een ander geweldig filter- en opslagmechanisme.
Bodemerosie en waterschaarste
Het planten van bomen helpt ook om bodemerosie en waterschaarste tegen te gaan. Wij hebben juist die grond en dat water nodig om ons voedsel te verbouwen en hoewel een deel van de bodemerosie het gevolg is van natuurlijke processen, draagt de mens ook een groot deel bij. “Ploegen, ongeschikte landbouwpraktijken in combinatie met ontbossing en overbegrazing zijn de belangrijkste oorzaken van door de mens veroorzaakte bodemerosie.” (Borrelli et al., 2020). Bomen helpen water te reinigen door het langer vast te houden in de bodemlagen onder het oppervlak en de boomwortels spelen een vitale rol bij het voorkomen van bodemerosie door alles bij elkaar te houden. Omdat bossen zoveel water vasthouden, helpen ze bovendien verwoestijning te voorkomen: het proces waarbij vruchtbare grond verandert in woestijn.
Financiële onzekerheid voor landbouwers
Ten slotte probeert men met het planten van bomen de gevolgen van ontbossing te herstellen en de financiële onzekerheid van de boeren op te lossen. We kunnen echter zoveel bomen planten als we willen, maar als uit de balans blijkt dat er meer ontbossing is dan herbebossing, dan is het effect minder dan nul. Daarom is monitoring even belangrijk als het daadwerkelijk planten van de boom. Gelukkig zijn er de afgelopen tien jaar steeds meer controle-instrumenten ontwikkeld. Het gebruik van satellietbeelden bijvoorbeeld kan een goed overzicht geven van ontboste en herbeboste gebieden en van de evolutie in de loop der jaren.
Hoewel de technologie ons tot op zekere hoogte kan helpen, zijn sommige bewijzen alleen in het veld te vinden. Lokale boeren spelen een vitale rol in de boomplantketen en moeten dus ook financieel goed gecompenseerd worden. Niet alleen hun financiële zekerheid is van groot belang, maar ook hun praktijken. Daarom zorgt Go Forest er samen met haar partners voor dat er niet alleen bomen worden geplant en verzorgd, maar dat ze ook worden gewaardeerd. Lokale boeren worden opgeleid en bewezen dat een agroforestry business model net zo levensvatbaar kan zijn als een agrarisch model.
Het planten van bomen heeft niet alleen een positief effect op het vastleggen van koolstof, maar ook op alle andere zaken die hierboven zijn besproken. Ze worden afzonderlijk weergegeven, maar ze zijn allemaal met elkaar verbonden, waardoor ze moeilijk op te lossen zijn. Omdat het planten van bomen een gedeeltelijke oplossing kan zijn voor deze problemen, geloven wij dat onze missie bij Go Forest van vitaal belang is.
